Blount Hastalığı Nedir? 1-Belirtileri, 2-Nedenleri ve 3-Tedavi Yöntemleri

Blount Hastalığı Nedir?

Blount hastalığı nedir? Tıbbi adıyla infantil tibia vara, çocuklarda görülen kalıcı bacak eğriliği (genu varum) hastalığıdır. Normalde küçük çocuklarda bacaklar hafifçe eğri olabilir ve bu durum genellikle 2 yaşına kadar kendiliğinden düzelir. Ancak Blount hastalığında bacak eğriliği giderek artar ve kendiliğinden düzelmez.

Eğrilik özellikle diz altındaki kaval kemiğinin (tibia) üst kısmında ortaya çıkar. Eğer tedavi edilmezse eklemde kalıcı hasara, yürüme bozukluğuna ve erken yaşta diz kireçlenmesine yol açabilir

Blount Hastalığı Neden Olur?

Blount hastalığının tek bir nedeni yoktur, ancak bazı risk faktörleri belirlenmiştir:

• Aşırı kilo (obezite): Fazla kilolu çocuklarda dizin iç kısmına binen yük artar. Bu durum büyüme kıkırdağında bozulmaya yol açabilir.
• Genetik yatkınlık: Bazı ailelerde birden fazla kişide görüldüğü için kalıtsal olabileceği düşünülmektedir.
• Mekanik faktörler: Diz eklemine binen aşırı yükler kaval kemiğinin iç kısmında gelişim geriliğine yol açar.
• Çevresel ve beslenme ile ilgili etkenler: Fazla kilo, yanlış beslenme ve vitamin dengesizlikleri risk artırabilir

Blount Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Blount hastalığının en önemli belirtisi bacaklarda eğriliktir. Ancak bu eğrilik normal çocukluk çağı eğriliğinden farklıdır.

• Diz altından başlayan ani eğrilik: Eğrilik özellikle dizin hemen altında belirgindir.
• Yürürken dizin yana açılması (lateral thrust): Çocuk yürürken adım atarken diz aniden yana doğru kayar, bu durum topallama gibi görünür.
• Kilo fazlalığı: Hastaların çoğu yaşıtlarına göre kiloludur.
• Röntgen bulguları: Diz çevresinde büyüme kıkırdağında düzensizlikler, kaval kemiğinin iç kısmında kemik çıkıntısı (metafizyal beaking) görülür

Blount Hastalığı Kimlerde Görülür?

• Genellikle 2–3 yaş civarında ortaya çıkar.
• Kız ve erkek çocuklarda görülebilir, ancak fazla kilolu çocuklarda risk daha yüksektir.
• Tek taraflı (sadece bir bacakta) veya iki taraflı (her iki bacakta) olabilir.
• İleri yaşlarda (8 yaş ve sonrası) da görülen tipleri vardır; bunlara adolesan Blount hastalığı denir.

Blount Hastalığı Tanısı Nasıl Konur?

Blount hastalığının tanısı için hem klinik muayene hem de radyolojik inceleme yapılır:

• Fizik muayene: Çocuğun yürümesi, bacaklarının şekli ve diz hizası değerlendirilir.
• Röntgen filmi: Kesin tanı için alt ekstremite röntgeni çekilir. Diz ekleminde ve kaval kemiğinde tipik değişiklikler görülür.
• MR görüntüleme: Gerekli durumlarda kıkırdak ve eklem yapısı daha detaylı incelenebilir.

Blount hastalığını, çocuklarda sık görülen fizyolojik bacak eğriliğinden ayırmak çok önemlidir. Fizyolojik eğrilikler 2 yaşına kadar düzelirken, Blount hastalığında eğrilik artarak devam eder

Blount Hastalığı Evreleri

Blount hastalığı radyolojik bulgulara göre evrelere ayrılır (Langenskiöld sınıflaması):

• Evre I–II: Erken evre, tedavi ile tam düzelme ihtimali yüksektir.
• Evre III–IV: Orta evre, tedavi edilmezse ilerler.
• Evre V–VI: İleri evre, eklemde kalıcı bozukluk vardır, tedavi daha zordur

Blount Hastalığı Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Tedavi edilmeyen Blount hastalığında:

• Bacak eğriliği ilerler.
• Diz ekleminde kalıcı şekil bozukluğu gelişir.
• Yürüyüş bozulur, topallama ortaya çıkar.
• Erken yaşta diz kireçlenmesi (osteoartrit) riski artar.

Bu nedenle “bekleyelim, düzelir” yaklaşımı doğru değildir.

Blount Hastalığı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Blount hastalığı tedavisinde amaç, bacak eğriliğini düzeltmek ve eklemin normal gelişimini sağlamaktır. Tedavi çocuğun yaşına, hastalığın evresine ve tek/çift taraflı olmasına göre değişir.

1. Ortez (Korse / Atel) Tedavisi

• 3 yaşından küçük çocuklarda ve erken evre (Evre I–II) hastalarda uygulanır.
• Bacağı dışa doğru hafif baskı yapan özel cihazlar (KAFO) kullanılır.
• Özellikle tek taraflı hastalıkta başarı şansı daha yüksektir.
• İki taraflı ve fazla kilolu çocuklarda başarı oranı düşer3-s2.0-B9780323567695000181.

2. Cerrahi Tedavi

• 4 yaşından sonra veya ileri evrelerde genellikle cerrahi gerekir.
• Ameliyat yöntemleri:
  • Osteotomi: Kaval kemiği cerrahi olarak kesilir ve doğru açıda düzeltilir.
  • Büyüme yönlendirme ameliyatı (guided growth): Çocuğun büyüme kıkırdağına küçük plak/vida yerleştirilir. Böylece büyüme kontrollü şekilde yönlendirilir.
  • İleri evrelerde: Bazen birden fazla ameliyat gerekir, eklem yüzeyini düzeltmeye yönelik girişimler yapılabilir.

Cerrahi sonrası çocuk kısa sürede ayağa kalkabilir, ancak düzenli takip çok önemlidir.

Blount Hastalığı ve Erken Tanının Önemi

Blount hastalığının tedavisinde en kritik nokta erken tanıdır.

• 2–3 yaşında teşhis konan ve erken evrede olan çocuklarda tedavi çok başarılıdır.
• Geç kalındığında kalıcı kemik ve eklem bozuklukları gelişir, tedavi daha zor hale gelir.

Aileler şu durumlarda mutlaka ortopedi uzmanına başvurmalıdır:

• Çocuğun bacak eğriliği 2 yaşından sonra da düzelmiyorsa
• Eğrilik tek taraflı ise
• Çocuk yürürken dizleri yana doğru kaçıyorsa

Blount Hastalığı ile Karışan Durumlar

Blount hastalığı, çocuklarda görülen diğer bazı hastalıklarla karışabilir:

• Fizyolojik genu varum (normal eğrilik): Genellikle 2 yaşına kadar düzelir.
• Raşitizm (D vitamini eksikliği): Kemik gelişiminde bozulma yapar.
• Genetik kemik hastalıkları (iskelet displazileri)
• Enfeksiyon veya travma sonrası gelişen deformiteler

Bu nedenle doğru tanı için uzman muayenesi şarttır

Blount Hastalığı Hakkında Sık Sorulan Sorular

Blount hastalığı kendiliğinden düzelir mi?

Hayır. Normal çocukluk eğrilikleri düzelebilir, ama Blount hastalığında eğrilik ilerleyici olduğu için mutlaka tedavi gerekir.

Blount hastalığı hangi yaşta ortaya çıkar?

Genellikle 2–3 yaş civarında başlar, ancak daha ileri yaşlarda da görülen tipleri vardır.

Blount hastalığında ameliyat şart mıdır?

Her zaman değil. Erken dönemde (3 yaşından önce, evre I–II) ortez tedavisi ile düzelme sağlanabilir. Ancak ileri evrelerde ameliyat gereklidir.

Ameliyat sonrası çocuk tekrar yürüyebilir mi?

Evet. Doğru zamanda yapılan cerrahilerle çocuk normal şekilde yürüyebilir. Ancak düzenli takip şarttır.

Blount hastalığı, çocuklarda görülen önemli bir bacak eğriliği hastalığıdır. Erken teşhis ve uygun tedavi ile çocukların sağlıklı bacak yapısına kavuşması mümkündür. Ebeveynlerin çocuğun bacak gelişimini yakından takip etmesi, özellikle 2 yaşından sonra düzelmeyen eğriliklerde ortopedi uzmanına başvurması çok önemlidir.

Unutmayın: Erken teşhis, sağlıklı bir gelecek demektir.

Dr.Yalkın ÇAMURCU’nun kişisel web sitesi için tıklayınız.

Çocuk Ortopedi web sitesimiz için tıklayınız

Bursa Ortopedi internet sitesi çocuk ortopedi tedavisi hakkında bilgi için tıklayınız.