Diz Kireçlenmesi Nedir? Diz Kireçlenmesine Ne İyi Gelir?

Diz Kireçlenmesi Nedir?

Diz kireçlenmesi, tıbbi adıyla osteoartrit, eklemlerdeki kıkırdağın zamanla aşınması ve bozulması sonucu ortaya çıkan kronik bir durumdur. Kıkırdak, eklemlerdeki kemiklerin birbirine sürtünmesini engelleyen ve hareketi pürüzsüz hale getiren bir yapıdadır. Zamanla, kıkırdak dokusu aşındığında, kemikler doğrudan birbirine sürtünmeye başlar ve bu durum ağrı, şişlik ve eklem hareketinde kısıtlılığa yol açar.
Eklem kireçlenmesi (Osteoartrit), en yaygın artrit türlerinden biridir ve özellikle yaşlılarda sık görülür. Diz kireçlenmesi, diz ekleminin sürekli olarak yük taşıması ve hareket etmesi nedeniyle oldukça yaygındır. Dizde kireçlenme, günlük aktiviteleri etkileyebilir ve yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilir. Yürümek, merdiven çıkmak, oturup kalkmak gibi basit hareketler bile ağrılı hale gelebilir.

Dizde Kireçlenme Neden Olur?
Dizde kireçlenmenin birçok nedeni vardır. En yaygın neden yaşlanmadır; çünkü yaşlandıkça kıkırdak dokusu doğal olarak yıpranır. Diğer nedenler arasında genetik faktörler, aşırı kilo, eklem yaralanmaları, sürekli olarak eklemi zorlayıcı aktiviteler ve bazı metabolik hastalıklar yer alır.

Diz Kireçlenmesinin Nedenleri

1. Yaşlanma: Yaşlanma ile birlikte kıkırdak dokusu doğal olarak yıpranır ve incelir. Bu süreç, diz kireçlenmesinin en yaygın nedenidir.
2. Genetik Faktörler: Ailede osteoartrit öyküsü olan kişilerde diz kireçlenmesi riski daha yüksektir. Genetik faktörler, kıkırdağın dayanıklılığını ve yenilenme kapasitesini etkileyebilir.
3. Aşırı Kilo: Fazla kilo, diz eklemleri üzerine ek baskı yapar ve kıkırdağın daha hızlı aşınmasına neden olabilir. Obezite, diz kireçlenmesi riskini artıran önemli bir faktördür.
4. Eklem Yaralanmaları: Daha önce diz ekleminde yaralanma veya ameliyat geçiren kişilerde kıkırdak hasarı daha yaygındır ve bu da kireçlenmeye yol açabilir.
5. Sürekli Zorlayıcı Aktiviteler: Tekrarlayan hareketler ve sürekli olarak diz eklemine yük bindiren aktiviteler, kıkırdağın aşınmasına neden olabilir. Özellikle sporcular ve ağır işlerde çalışan kişiler bu risk altındadır.
6. Eklemde Anormal Yapı: Diz ekleminde doğuştan veya sonradan gelişen yapısal anormallikler, kıkırdağın düzgün çalışmasını engelleyebilir ve kireçlenme riskini artırabilir.
7. Metabolik Hastalıklar: Bazı metabolik hastalıklar, eklem sağlığını olumsuz etkileyebilir ve kıkırdak dokusunun bozulmasına neden olabilir. Örneğin, diyabet ve metabolik sendrom diz kireçlenmesi riskini artırabilir.

Diz Kireçlenmesinin Belirtileri
Diz kireçlenmesi belirtileri yavaş yavaş ortaya çıkar ve zamanla kötüleşir. En yaygın belirtiler şunlardır:

• Ağrı: Dizde ağrı, özellikle hareket sırasında veya sonrasında artar. Ağrı başlangıçta hafif olabilir ancak zamanla şiddetlenir.
• Sertlik: Özellikle sabahları veya uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra dizde sertlik hissi olur.
• Şişlik: Diz ekleminde şişlik ve hassasiyet görülebilir.
• Hareket Kısıtlılığı: Dizde hareket kabiliyeti azalır ve bükme veya düzleştirme zorlaşır.
• Çıtırdama Sesleri: Hareket ederken dizde çıtırdama veya gıcırdama sesleri duyulabilir.
• Kas Güçsüzlüğü: Diz etrafındaki kaslar zayıflayabilir ve bu da eklem stabilitesini azaltabilir.

Erken Yaşta Diz Kireçlenmesi
Erken yaşta diz kireçlenmesi nadir olmakla birlikte mümkündür ve genellikle altta yatan başka bir sağlık sorununun belirtisidir. Genç yaşta diz kireçlenmesi, özellikle sporcularda ve diz eklemine sürekli olarak stres uygulayan işlerde çalışan kişilerde daha yaygındır.

Erken Yaşta Diz Kireçlenmesi Neden Olur?
Genç yaşta diz kireçlenmesinin nedenleri arasında eklem yaralanmaları, aşırı kilo, genetik yatkınlık ve bazı romatizmal hastalıklar bulunur. Ayrıca, sporcularda sık görülen tekrarlayan eklem travmaları da erken yaşta kireçlenmeye yol açabilir.

Diz Kapağında Kireçlenme Belirtileri
Diz kapağında kireçlenme belirtileri arasında dizde ağrı ve sertlik, eklemde şişlik, hareket sırasında çıtırdama veya gıcırdama sesleri, eklemde hareket kısıtlılığı ve bazen eklemde şekil bozukluğu bulunur.

Diz Kireçlenmesine Ne İyi Gelir?
Diz kireçlenmesine iyi gelen tedaviler arasında düzenli egzersiz, kilo kontrolü, sıcak veya soğuk kompresler, fizik tedavi, ağrı kesici ve anti-inflamatuar ilaçlar, eklem içi enjeksiyonlar ve kıkırdak koruyucu takviyeler yer alır.

Dizde Kireçlenme Nasıl Geçer?
Dizde kireçlenmenin tamamen geçmesi genellikle mümkün olmasa da, belirtileri yönetmek ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak mümkündür. Tedavi seçenekleri arasında ilaçlar, fizik tedavi, egzersiz, kilo kontrolü ve cerrahi müdahaleler bulunur.

Kireçlenmiş Diz Röntgeni
Kireçlenmiş diz röntgeninde eklem aralığında daralma, kıkırdak kaybı, kemik çıkıntıları (osteofitler) ve eklemde deformiteler görülebilir. Röntgen, kireçlenmenin derecesini ve yerini belirlemede önemli bir tanı aracıdır.

Kireçlenmiş Diz Röntgeni ve Kellgren-Lawrence Sınıflaması
Diz kireçlenmesi teşhisinde röntgen, önemli bir tanı aracıdır. Röntgen görüntüleri, eklemlerdeki değişiklikleri ve hasarın derecesini görselleştirmeye yardımcı olur. Kireçlenmiş bir diz röntgeninde tipik olarak eklem aralığında daralma, kıkırdak kaybı, kemik çıkıntıları (osteofitler) ve eklemde deformiteler görülebilir.

Diz kireçlenmesi röntgeninde Kellgren-Lawrence Sınıflaması
Kellgren-Lawrence (KL) sınıflaması, osteoartritin (kireçlenmenin) radyografik olarak değerlendirilmesinde yaygın olarak kullanılan bir sistemdir. Bu sınıflama, eklemdeki kireçlenmenin şiddetini derecelendirmek için beş farklı evre kullanır:

Derece 0 (Normal):

• Röntgen görüntüsünde kireçlenme belirtileri yoktur.
• Eklem aralığı normal genişliktedir ve kemik yüzeylerinde anormal bir yapı görülmez.

Derece 1 (Şüpheli):

• Minimal osteofitler (kemik çıkıntıları) vardır.
• Eklem aralığında belirgin bir daralma yoktur.
• Belirtiler şüphelidir ve genellikle hafiftir.

Derece 2 (Hafif):

• Belirgin osteofitler mevcuttur.
• Eklem aralığında hafif bir daralma gözlemlenir.
• Kıkırdak kaybı başlar, ancak kemik deformiteleri minimaldir.

Derece 3 (Orta):

• Orta düzeyde osteofitler ve belirgin eklem aralığı daralması vardır.
• Kıkırdak kaybı daha belirgindir.
• Kemik yüzeylerinde deformiteler ve hafif subkondral (kıkırdak altı) skleroz gözlemlenebilir.

Derece 4 (Şiddetli):

• Büyük osteofitler ve ciddi eklem aralığı daralması mevcuttur.
• Kıkırdak kaybı ileri düzeydedir.
• Kemik deformiteleri ve subkondral skleroz belirgindir.
• Eklemde ciddi yapısal bozukluklar görülür.

Kellgren-Lawrence sınıflaması, diz kireçlenmesinin şiddetini ve ilerleyişini değerlendirmede klinisyenler için yol gösterici bir araçtır. Bu sınıflama, tedavi planlamasında ve hastaların izlenmesinde önemli bir rol oynar. Tedavi seçenekleri, hastanın kireçlenme derecesine ve semptomlarının şiddetine göre belirlenir. Erken evrelerde konservatif tedavi yöntemleri tercih edilirken, ileri evrelerde cerrahi müdahaleler gerekebilir.

Diz Kireçlenmesine Hangi Krem İyi Gelir?
Diz kireçlenmesi için topikal kremler, ağrı ve iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir. Bunlar arasında mentol, kapsaisin, salisilatlar ve NSAID içeren kremler bulunur. Ancak bu kremler geçici rahatlama sağlar ve uzun vadeli tedavi olarak tek başına yeterli değildir.

Diz Kireçlenmesine Kesin Çözüm
Diz kireçlenmesine kesin bir çözüm olmamakla birlikte, yaşam kalitesini artıracak ve semptomları yönetmeye yardımcı olacak tedavi yöntemleri mevcuttur. Bu yöntemler arasında ilaç tedavisi, fizik tedavi, egzersiz programları ve cerrahi müdahaleler bulunur.

Dizde Kireçlenme İlaçları
Dizde kireçlenme tedavisinde kullanılan ilaçlar arasında ağrı kesiciler (parasetamol), non-steroid anti-inflamatuar ilaçlar (NSAID’ler), kortikosteroid enjeksiyonları ve kıkırdak koruyucu ajanlar (glukozamin, kondroitin sülfat) bulunur.

Diz Kireçlenmesi İğne Tedavisi
Diz kireçlenmesi için kullanılan iğne tedavileri arasında kortikosteroid enjeksiyonları ve hyaluronik asit enjeksiyonları (viskosuplemantasyon) bulunur. Bu tedaviler ağrıyı azaltabilir ve eklem fonksiyonunu iyileştirebilir.

Diz Kireçlenmesi Hidrojel Tedavisi
Hidrojel tedavisi, kıkırdak hasarını onarmaya ve eklem fonksiyonunu iyileştirmeye yönelik bir yöntemdir. Hidrojeller, ekleme enjekte edilerek kıkırdak dokusunu destekler ve iyileşme sürecini hızlandırır. Bu tedavi, henüz araştırma aşamasında olup bazı vakalarda umut verici sonuçlar göstermektedir.

Diz Kireçlenmesi İğnesi Fiyatı
Diz kireçlenmesi için kullanılan iğne tedavilerinin fiyatı, kullanılan ilaca ve tedavinin uygulandığı sağlık kuruluşuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Hyaluronik asit enjeksiyonlarının maliyeti, kortikosteroid enjeksiyonlarına göre genellikle daha yüksektir.

Diz Kireçlenmesine Hangi İğne İyi Gelir?
Diz kireçlenmesi tedavisinde hyaluronik asit enjeksiyonları (viskosuplemantasyon) ve kortikosteroid enjeksiyonları yaygın olarak kullanılır. Hangi iğnenin daha uygun olacağı, hastanın genel sağlık durumu ve kireçlenmenin şiddetine bağlıdır.

Diz Sıvısı İğnesi İşe Yarıyor mu?
Diz sıvısı iğnesi olarak bilinen hyaluronik asit enjeksiyonları, eklemdeki kayganlığı artırarak ağrıyı azaltabilir ve eklem hareketliliğini iyileştirebilir. Bu tedavi, özellikle diz kireçlenmesinin erken ve orta evrelerinde etkili olabilir.

Dizde Sıvı Kaybı İğnesi Zararları
Dizde sıvı kaybı iğnesinin (hyaluronik asit enjeksiyonu) yan etkileri genellikle hafiftir ve enjeksiyon bölgesinde ağrı, şişlik veya kızarıklık şeklinde görülebilir. Nadir durumlarda enfeksiyon riski bulunur. Bu tedavi öncesinde doktorla detaylı bir şekilde konuşmak önemlidir.

Dizde Sıvı Kaybı İğnesi Sonrası
Diz sıvısı iğnesi sonrası hastalar genellikle birkaç gün dinlenmeli ve enjeksiyon yapılan bölgeyi zorlamamalıdır. İlk birkaç gün içinde hafif ağrı ve şişlik normaldir ve genellikle buz uygulaması ile hafifletilebilir.

PRP Diz İğnesi Nasıl Yapılır?
PRP (Platelet Rich Plasma) tedavisi, hastanın kendi kanından elde edilen plateletlerin (trombositler) yoğunlaştırılarak eklem içine enjekte edilmesi işlemidir. Bu tedavi, doku iyileşmesini teşvik eder ve ağrıyı azaltabilir. PRP uygulaması genellikle lokal anestezi altında yapılır ve birkaç dakikada tamamlanır.

Diz Sıvı İğnesi
Diz sıvı iğnesi, hyaluronik asit enjeksiyonları olarak bilinir ve diz eklemindeki sıvının yerine geçerek eklem hareketliliğini artırır ve ağrıyı azaltır.

Diz Kireçlenmesi Ameliyatı
İleri derecede diz kireçlenmesi olan hastalarda cerrahi müdahale gerekebilir. En yaygın cerrahi yöntemler arasında diz artroskopisi, osteotomi ve total diz protezi (diz replasmanı) bulunur. Cerrahi tedavi, diğer tedavi yöntemleri yetersiz kaldığında değerlendirilir.

Diz Kireçlenmesi Egzersizleri
Diz kireçlenmesi için önerilen egzersizler arasında düşük etkili aerobik egzersizler (yürüyüş, bisiklet sürme), kuvvetlendirme egzersizleri (quadriceps ve hamstring kasları için), esneme egzersizleri ve su içinde yapılan egzersizler (su aerobiği) bulunur.
Diz Kireçlenmesi İçin Önerilen Egzersizler
Diz kireçlenmesi tedavisinde egzersiz, eklem hareketliliğini artırmak, kasları güçlendirmek ve ağrıyı azaltmak için önemli bir rol oynar. Doğru egzersiz programı, diz eklemi üzerindeki stresi azaltabilir ve yaşam kalitesini artırabilir. İşte güncel fizik tedavi egzersizleri ve ayrıntılı açıklamaları:

Diz Kireçlenmesi için Düşük Etkili Aerobik Egzersizler

1. Yürüyüş:

• Tempolu yürüyüş, diz eklemini fazla zorlamadan kardiyovasküler sağlığı iyileştirir.
• Günde 30 dakikalık yürüyüşler, haftada en az 5 gün yapılabilir.
• Düz zeminlerde yürümek tercih edilir, eğimli veya engebeli arazilerden kaçınılmalıdır.

2. Bisiklet Sürme:

• Düşük etkili bir aerobik egzersizdir ve diz eklemini zorlamadan hareket kabiliyetini artırır.
• Sabit bir egzersiz bisikleti kullanmak, dizdeki baskıyı minimuma indirir.
• Günde 20-30 dakika, haftada 3-4 kez yapılabilir.

3. Su Aerobiği:

• Su, vücut ağırlığını destekleyerek eklemler üzerindeki baskıyı azaltır.
• Suyun direnci, kasları güçlendirirken eklemleri korur.
• Haftada 2-3 kez yapılabilir.

Diz Kuvvetlendirme Egzersizleri

1. Quadriceps (Uyluk Ön Kasları) Güçlendirme:

• Düz Bacak Kaldırma: Yerde sırt üstü yatarken bir bacak düz tutulur ve diğer bacak 45 derece kaldırılır. Her iki bacak için 10-15 tekrar yapılır.
• Duvar Oturma: Sırt duvara yaslanarak çömelme pozisyonuna gelinir ve bu pozisyonda 10-30 saniye tutulur. 3 set yapılabilir.

2. Hamstring (Uyluk Arka Kasları) Güçlendirme:

• Bacak Kıvırma: Ayakta dururken, bir bacak dizden arkaya doğru bükülür ve topuk kalçaya doğru çekilir. Her iki bacak için 10-15 tekrar yapılır.
• Köprü Pozisyonu: Sırt üstü yatarak, dizler bükülü ve ayaklar yerdeyken, kalça yukarı kaldırılır. Bu pozisyonda 5-10 saniye tutulur ve 10-15 tekrar yapılır.

Diz Esneme Egzersizleri

1. Quadriceps Esnetme:

• Ayakta dururken, bir bacak arkaya doğru bükülür ve ayak bileği yakalanarak topuk kalçaya doğru çekilir. 20-30 saniye tutulur ve her iki bacak için tekrarlanır.

2. Hamstring Esnetme:

• Ayakta dururken, bir bacak öne doğru uzatılır ve diz düz tutulur. Ellerle ayak parmaklarına dokunmaya çalışılır. 20-30 saniye tutulur ve her iki bacak için tekrarlanır.

3. İliotibial Bant (IT Band) Esnetme:

• Bir bacak diğerinin önüne geçecek şekilde ayakta durulur ve üst vücut yana doğru eğilir. 20-30 saniye tutulur ve her iki taraf için tekrarlanır.

Ek Egzersizler

1. Kalça Kaslarını Güçlendirme:

• Yan Yatarken Bacak Kaldırma: Yana yatarken, üstteki bacak düz bir şekilde yukarı kaldırılır ve indirilir. Her iki bacak için 10-15 tekrar yapılır.
• Dış Kalça Kaslarını Güçlendirme: Bir direnç bandı kullanarak bacakları yana doğru açma egzersizleri yapılabilir.

2. Balans ve Denge Egzersizleri:

• Tek Ayak Üzerinde Durma: Bir ayak üzerinde durarak denge sağlanmaya çalışılır. 20-30 saniye tutulur ve her iki bacak için tekrarlanır.
• Denge Tahtası veya Yastığı Üzerinde Durma: Denge tahtası veya dengesiz bir yüzey üzerinde durarak denge yeteneği artırılabilir.

Egzersizler, diz kireçlenmesi olan bireylerin günlük yaşamlarını daha rahat sürdürebilmeleri için önemli bir tedavi bileşenidir. Egzersiz programları, kişiye özel olmalı ve mutlaka bir sağlık profesyonelinin rehberliğinde planlanmalıdır.

Diz kireçlenmesi hakkında bilgi ve görüş almak için tıklayınız

Doktorlarımızın web sitelerine ulaşmak için isme tıklayınız

Dr.Öğr.Üyesi Yusuf Onur Kızılay

Doç.Dr.Hanifi Üçpunar

Prof.Dr.İsmet Yalkın Çamurcu